Bilim ve Sağlık

Sağlıklı dişler sağlıklı gülüşler için okullarda öğrencilere diş fırçası ve macunu dağıtılacak. Sağlık Bakanlığı, bu kapsamda 31 bin tane diş fırçası ve macunu almak için ihale açtı. Ayrıca öğrencilerin ağız ve diş sağlığına yönelik sodyum florürlü ağız çalkalama suyu ile diş verniği de alınacak.

Türk toplumunun yüzde 30'una yakınında diş fırçalama alışkanlığının olmaması Sağlık Bakanlığı'nı harekete geçirdi. Yılda milyonlarca diş çekimi, dolgu ve köprü yapılması sebebiyle artan sağlık harcamalarının önüne koruyucu sağlık hizmetleriyle geçilecek. Bu amaçla gelecek nesillerin ağız ve diş sağlığını koruma amacıyla okullarda diş fırçası macunu dağıtılacak.

Ağız diş sağlığı ürünleri 2 grupta alınacak. Doğrudan temin yoluyla satın alınması planlanan ürünlere ait şartnameler hazırlandı. Buna göre çocuk diş fırçası 15 bin500 adet alınacak. 15 bin 500 adet çocuk diş macunu alınarak 6 bin 500'ü anasınıfı öğrencilerine 9 bini ilköğretim öğrencilerine verilecek. İkinci grup ürünlerde ise sodyum florürlü ağız çalkalama suyu ile diş verniği temin edilecek.

Ağız ve diş sağlığı konusunda farkında olmadan yaptığımız yanlışlar, kimi zaman telafisi çok zor sonuçlar doğurabiliyor. Buna karşın, toplumumuzda her konuda olduğu gibi diş bakımı konusunda da kulaktan dolma bilgilerle hareket etmek oldukça yaygın.

Dişleri beyazlatmak isterken başvurulan yanlış yöntemler nedeniyle sağlıklı ve sağlam dişler kaybedilebildiği gibi, söz gelimi “ağız kokusu herkeste olur” tarzında yanlış bir bilgi yüzünden tedavi edilebilecek bu sorundan kurtulmak akla bile getirilmez. Oysa ağız kokusu; çürük diş, diş eti hastalığı, sindirim sistemi ile ilgili rahatsızlıklar, sinüzit yahut üst solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanabilen bir ağız problemidir ve kişinin sosyal yaşam kalitesini düşüren bir etkendir.

Çocuklarda süt dişinin erken çekimi, yeni sürecek olan daimi dişlerde çapraşıklığa ve çene kemiği gelişiminde bozulmalara neden olacağı için, bu dişlere dolgu yapılması gerekirken, diş bakımı konusunda yeterli bir bilince sahip olmayan ebeveynler, nasıl olsa yeni diş gelecek diye çocuklarına dolgu yaptırmaya yanaşmazlar. Bu saydıklarımız, ağız ve diş bakımı konusunda yapılan onca yanlıştan sadece birkaçı.

Dişhekimi Seyhan Ergin doğru bakım tekniklerini bilen insanların, 90 yaşına kadar kendi dişleriyle yaşayabileceklerini söyledi. Ergin, hiç diş problemi yaşamadan yaşlanmak isteyenlere tüyolar verdi.

Dişhekimi Seyhan Ergin doğru diş fırçası ve macunu seçimiyle ilgili sorularımızı yanıtladı:

* Doğru şekilde diş fırçalayarak, dişlerimiz hiç çürümeden yaşayabilir miyiz? Yüzde 100 değil ama büyük oranda evet. Çocukluktan başlayarak düzenli diş fırçalama alışkanlığı edinebilirsek, ömür boyu kendi dişlerimizle yaşayabiliriz. Yaşlanınca mutlaka protez yaptırmak gerektiğine dair yanlış bir inanış var. Protez kader değil. İnsanlar 70, 80, 90 hatta 100 yaşına kadar kendi dişleriyle yaşayabilir.

FIRÇA ORTA SERT OLSUN

* Diş fırçası seçerken nelere dikkat etmek gerekir? Sert olmamalı, orta sertlikte veya yumuşak kıllara sahip diş fırçaları kullanmalıyız. Tercihimiz; orta sertlikte kıllara sahip diş fırçalarıdır. Ayrıca, fırçanın ağza giren başının kişinin ağız yapısına uygun büyüklükte olması gerekir. Çok yumuşak fırçaları tercih etmiyoruz. Eğer kişinin diş taşı problemi varsa, çok yumuşak kıllı bir fırça etkin fırçalama yapmaz. Çok ince saplı fırçaları da tercih etmiyoruz. Belli kalınlıkta ve yumuşaklıkta olan fırça sapları, dişleri fırçalarken hareket kolaylığı sağlar. Yeni çıkan dil kazıyıcı özelliği olan fırçalar da kullanılabilir.

Diş Hekimi Mehmet Zahid Kazandı, ilerleyen yaşla beraber çoğu insanın dişlerini kaybedeceği korkusu yaşadığına dikkat çekti. Kazandı, alınacak bir kaç basit önlemle bunu önlemenin mümkün olduğunu söyledi. Diş Hekimi Kazandı, "İlerleyen yaşla beraber insanların çoğu dişlerini kaybedeceklerini düşünürler ama bu şekilde olmak zorunda değil. Bunun için basit birkaç öneriye uymanız gerekiyor." dedi.

Kazandı, sağlıklı dişler için alınması gereken önlemleri; düzenli diş fırçalama, kişinin kendi ağızını kendinin kontrol etmesi, diş hekimine gitme, sigaradan uzak durma ve yemekten sonra bir bardak su veya süt içme olmak üzere 5 başlık altında topladı.

Günde 2 defa diş fırçalamak ve bir defa diş ipi kullanımının sağlıklı bir ağzın anahtarı olduğunun altını çizen Kazandı, çocuk yaşta kazanılacak bu alışkanlıkla bireylerin ilerleyen yaşlarda sıkıntı yaşamayacaklarını ifade etti. Kazandı, diş fırçasının çok sert olmaması, fırçayla dişleri aşındıracak kadar baskı uygulanmaması gerektiğini kaydetti. Birçok bireyin dişlerinin beyazlaması için diş fırçasını bastırarak kullandığını belirten Kazandı, bunun son derece yanlış olduğunu, diş beyazlatmanın aksine dişlerde aşınmalara neden olduğunu vurguladı.

Diş hekimi Sadettin Pay, aşırı kullanılan diş macunun ağızdan tamamen temizlenmesinin mümkün olmadığını belirterek "Fazla macun içeriği sebebiyle diş etlerinin erimesine sebep oluyor" dedi.

Ağız ve diş sağlığı konusunda bazı doğru bilinen yanlışlar olduğunu ifade eden Pay, fazla macunun dişleri daha iyi temizlemediğini, aksine diş etlerine büyük zarar verdiğini söyledi.

Ağız ve diş temizliğinin hem hijyen hem de estetik bakımından çok önemli olduğunu kaydeden Pay, şu uyarılarda bulundu: "Bu konuda ciddi hatalar yapılıyor. Çok diş macunu kullanıldığında dişlerin daha iyi temizlendiği sanılıyor. Dişleri macun değil, fırça temizliyor, macun temizliği kolaylaştırıyor. Diş macunu yeteri kadar kullanıldığında faydalı oluyor. Çok kullanıldığında ize diş etlerine büyük zarar veriyor, diş etlerini eritiyor. Bu da hem estetik açıdan kötü bir görüntü hem de ağız sağlığını tehdit ediyor."

İdeal ağız ve diş bakımı için sadece diş fırçalama ve diş ipi kullanımından daha fazlası gereklidir.

İlerleyen yaşla beraber insanların çoğu dişlerini kaybedeceklerini düşünür, ama bunu önlemek kişinin elindedir.

Diş Hekimi Mehmet Zahid Kazandı, bu önerileri sıraladı:

1. Ağız sağlığını korumanın en önemli üç elemanı: Diş fırçası, diş macunu ve diş ipi

Ağız hijyeninin olmazsa olmaz en önemli üç bakım elemanı diş fırçası, diş macunu ve diş ipidir. Günde iki defa diş fırçalamak ve bir defa diş ipi kullanımı sağlıklı bir ağzın anahtarıdır. Bu alışkanlık çocuk yaşta kazanılırsa bireyler ilerleyen yaşlarda da sıkıntı yaşamaz.

2. Ağzınızı düzenli olarak kontrol edin

Çürük oluşumunu nasıl önleyebilirim?

* Florlu bir diş macunu ile dişler fırçalanmalıdır.
* Dişlerinizin ara yüzleri için diş ipi veya diğer ara yüz araçlarından faydalanınız.
* Dengeli beslenmeye dikkat edilmeli ve abur cubur yiyeceklere bir sınır konulmalıdır.
* Dişlerinizi çürüğe karşı daha dayanıklı hale getiren uygulamalardan "florlama" ve "fissür örtücüler" hakkında dişhekiminize danışınız.
* Profesyonel diş temizliği ve ağız muayeneniz için düzenli olarak dişhekiminizi ziyaret etmelisiniz.

Ağız bakım ürünlerini nasıl seçmeliyim?

Piyasada çok çeşitli ve cazip kılınan pek çok ürün olması sizi şaşırtabilir. Seçim yaparken onaylanmış ve dişhekiminizin tavsiye ettiği ürünleri satın almaya dikkat etmelisiniz. En iyi diş macunu ve en iyi fırça hangisidir sorularının cevabı, kişinin ağız durumuna göre değişebilir.

Bir diş fırçasını ne kadar kullanabilirim?

Bilim adamları, flor miktarı eksik içme suyuna flor ekleyerek, bu suyu içen çocuk ve ergenlerde çürük sayısının azaldığını tespit ettiler. Günümüzde, bilim adamlarının kanıtı ise kesin: içme suyuna ve diş macununa flor katılması, özellikle çocuklar arasında çürükleri önlüyor. Özellikle çocukluk dönemi başlangıcında flor almak dişlerin gelişimine için yararlıdır. Flor, mine yapısının içerisine girer ve sürekli koruma sağlar.

Dişhekiminiz ayrıca dişlerinizdeki sırçanın kuvvetlenmesine yardımcı olacak dişlerinizi florid ile boyayabilir.

Flor kullanımının sonuçları öyle etkileyicidir ki, günümüzde sadece diş macunları değil bazı içme suyu kaynaklan da florid içerir. Flor ucuz, güvenilir ve etkilidir. Yine de, insanların çok azı florlu su içmektedir. Eğer çocuğunuz varsa ve içme suyu şebekesi böyle bir işlem görmemişse, okullarınızda içme suyu için florlama isteyin. Buna ek olarak, florlu su içemeyen her yaştaki kişi, diş hekimi ya da doktor reçetesiyle elde edebileceği flor damlaları ya da tabletleri kullanarak yarar sağlayabilir.

Bebeklik döneminde ve üç yaşına kadar çocuklarda diş macunu kullanımı önerilmez. Diş macunu kullanımına üç yaşından sonra başlanmalıdır.Ancak reklamlarda gördüğünüz gibi 3-5 cm. değil, bir leblebi kadar macun fırçalama için yeterli olacaktır.

Diş macunu kullanımına başlandığı dönemde, florürlü diş macunlarından herhangi biri tercih edilebilir. Önemli olan çocuğun seçilen macunun tadını sevip istek duymasıdır.

Fırçalama işleminde macundan çok, etkili bir fırçalama işleminin önemli olduğunu unutmamak gerekir.