Böbreklerin Geri Emme İşlevi

Böbreklerin Geri Emme İşlevi

Böbreğin işlevi kandaki süzme işlemi ile tamamlanmamaktır. Eğer süzme işleminden sonra süzülen sıvı dışarı atılsaydı, vücut suyunun 4 katı kadar su ve yararlı maddeler de kaybedilmiş olacaktı. Aynı zamanda süzülen sıvının içersinde dokularımız için yararlı olan maddeler (aminoasitler, inorganik tuzlar, glukoz ve doku sıvısı) de atılmış olacaktı. Bunun engellenmesi için böbrekte "geri emme" gerçekleşir.

Bowman kapsulündeki süzüntü sıvı, nefronun kıvrımlı boşaltım kanalcıklarına ve henle kanalına geçer. Bu kanallarda akan süzüntü sıvısının büyük bir kısmı, glukoz, aminoasitler ve bazı inorganik tuzlar geri emilir. Geri emilme olayı osmos ve aktif taşıma ile gerçekleşir. Emilen sıvı, kanalcıkları saran kılcal kan damarlarına geri verilir ve böylece kana karışırlar. Bowman kapsulüne geçen sıvının %99 undan fazlası (125 ml"lik sıvının 124 ml"si geri emilir) tekrar kana döner.

Geri emilmeden kanalcıklara geçen süzüntü, bir miktar su, üre ve ürik asit gibi artık maddelerin karışımı olan idrarı oluşturur. İdrar öz bölgesindeki idrar toplama kanallarından havuzcuğa boşalır, oradan da idrar kanalı ile idrar torbasına atılır. İdrar torbasında biriktirilen idrar, zaman zaman idrar yoluyla dışarı atılır.

Geri emilim

Süzüntü, kimyasal yapı bakımından kan plazmasına benzer.Süzülen bu sıvı olduğu gibi dışrı atılacak olsaydı kandaki kimyasal denge bozulurdu.

Bowman kapsülündeki süzüntü proksimal tüpe oradan henle kulpuna ve distal tüpe sırası ile aktarılarak toplama kanallarından havuzcuğa getirilir.

Proksimal tüpe, su osmozla; glikoz, vitaminler, amino asitler, amonyum, (NH¯4)Cl¯ ve HCO¯3 aktif taşımayla geri emilir.

Henle kulpundan klor iyonları aktif taşımayla geri emilirken Na¯ iyonları artı yük taşıdığından Cl¯ iyonları Na¯ izler ve pasif olarak geri emilimi sağlanır.Henle kulpunda suyun geri emilimi olmaz.

Distal tüpte su ve Na¯ nın geri emilimi devam eder.Dolayısıyla süzüntüdeki üre konsantrasyonu artarak ilerler.Üre ile birlikte bir miktar su ve bazı inorganik tuzlar toplama kanallarına aktarılarak havuzcuğa oradan da üreter ile mesaneye aktarılır.Mesaneden dış ortama aktaran kanal ise üretradır.

Aktif taşıma ile sağlanan geri emilim maddenin kandaki yoğunluğuna bağlı olarak emilim miktarı belirlenir.Her maddenin kandabelirli bir oranda bulunması gerekir.Kanda madde oranlarının normal düzeyine eşik değer denir.

Sağlıklı bir insanda protein ve karbonhidrat monomerlerini tamamı, suyun %99′u, sodyum iyonlarının (Na¯) %99,5′i ve ürenin %50’si geri emilir.

Süzülme ile bowman kapsülüne geçemeyen maddeler aktif taşımayla kanalcığa geri verilir.

Böbreklerin Geri Emme İşlevi yorumları

  • Image Description
    hilal
    23.09.2012

    bu konu sayfada gayet açık ve net bir şekilde anlatılmıştır.

Böbreklerin İşlevleri
Böbrekler
Top